Nghe chép chính tả là là cách luyện tập rất thông dụng khi học IELTS Listening, đặc biệt là những bạn đang tự học tại nhà. Bài viết này sẽ đem lại những thông tin cực kỳ hữu ích về cách nghe chép chính tả sao cho chuẩn và lên trình nhanh nhất các bạn nhé.
Xem thêm :
Tổng hợp 10 dạng bài IELTS Reading và phương pháp làm.
Contents
I. TỔNG QUAN VỀ NGHE CHÉP CHÍNH TẢ
Định nghĩa:
Luyện nghe chép chính tả (Dictation) có nghĩa là bạn sẽ Nghe và Chép lại 100% những gì bạn nghe được. Chắc không ai còn lạ với phương pháp này nữa nhỉ vì chúng ta được học ngay từ những ngày còn bé, bây giờ chùng ta cùng quay lại tuổi thơ.
Lợi ích của nghe chép chính tả:
- Cải thiện khả năng Listening, đặc biệt là những bạn bị mất gốc Tiếng Anh một thời gian, phản xạ Nghe – Nói chậm.
- Dần lấy lại khả năng bắt âm và xử lý ý nghĩa của câu ngay khi nghe được thông tin. Hơn nữa, đây cũng là nền tảng để bạn học Nói những bước đầu, vì bạn sẽ chỉnh được cả khả năng phát âm của mình nữa.
- Nâng cao độ tập trung trong quá trình nghe, tránh trường hợp nhiều bạn chỉ nghe bắt keyword mà không hiểu nội dung bài Nghe
Nhược điểm:
- Phương pháp này hình thành thói quen muốn nghe được tất cả từ vựng trong một câu. Nếu các bạn cần ôn thi gấp thì sẽ không kịp để nghe chi tiết được như vậy, dễ dẫn đến ức chế trong quá trình làm bài, ảnh hưởng đến tâm lý chung khi đi thi.
- Thiếu tương tác và nhàm chán có lẽ là nhược điểm lớn nhất của phương pháp này. Để khắc phục điều này, bạn nên lựa chọn ra những nguồn Nghe mà mình cảm thấy hứng thú để tạo cảm hứng nhé.
- Mất thời gian và xử lý thông tin bị chậm.
Lưu ý:
Nghe chép chính tả chỉ phù hợp với các bạn ban đầu, đặc biệt là những bạn mất gốc. Ở trình độ này, do lượng từ giới hạn và khả năng bắt âm kém, người học không thể Nghe mà hiểu ngay, cần làm từng bước để bắt âm và chuyển những chuỗi âm thanh thành một thông điệp có ý nghĩa. Việc này cũng đồng thời giúp bạn tăng khả năng ghi nhớ thông tin và tăng khả năng bắt âm và hiểu được các quy tắc nối âm, trọng âm… rất quan trọng cho cả Nghe và Nói.
Tuy nhiên, phương pháp nghe chép chính tả này sẽ gây nhàm chán do tính chất lặp lại, mất thời gian và hạn chế tốc độ xử lý thông tin khi Nghe hiểu khi các bạn muốn luyện lên trình độ cao hơn. Vì vậy, sau khi chép được khoảng 10-15 bài, bạn hãy chuyển sang Nghe tài liệu khó hơn.
Nghe chép chính tả là một phương pháp nghe từ dưới lên (Bottom-up) (đọc thêm https://sym.edu.vn/2-phuong-phap-bottom-up-va-top-down-giup-ban-nghe-tot/), đặc biệt có tác dụng với những bạn mất gốc hoặc có trình độ Nghe dưới 6.0.
Nghe chép chính tả chỉ là bước đầu trên hành trình chinh phục IELTS Listening. Các bạn có thể tham khảo kinh nghiệm tự học các bước tiếp theo tại bài viết này https://sym.edu.vn/kinh-nghiem-tu-hoc-ielts-8-0-cho-nguoi-moi-bat-dau/
Trong bài viết ngày hôm nay, cô Bunny (Nguyễn Thị Thu Hương, IELTS Listening 8.5) sẽ phân tích với bạn Phương pháp nghe chép chính tả và Nguồn chép chính tả (có transcript). Từ đó, bạn cứ tự tin áp dụng và dần đón nhận trái ngọt từ phương pháp này nhé.
Đây là phương pháp đươc cô áp dụng cho chính bản thân cô khi ôn luyện IELTS các bạn có thể đọc thêm về kinh nghiệm tự học của cô Bunny và phương pháp này cũng được áp dụng cho các bạn học viên của cô, đã có rất nhiều học viên tiến bộ trông thấy.
II. PHƯƠNG PHÁP NGHE CHÉP CHÍNH TẢ 6 BƯỚC – NGHE KỸ HIỂU SÂU
BƯỚC 1 – CHỌN TÀI LIỆU NGHE
Chọn nguồn Nghe phù hợp: Chọn Audio/ Video có giọng do người bản xứ thu âm, có tốc độ và từ vựng phù hợp. Nếu nghe qua 1 lần mà bạn chỉ hiểu khoảng 50% bài thì đó sẽ là nguồn Nghe chép chính tả phù hợp đó.
Bạn nên chọn nguồn có giọng phát âm chuẩn Anh Anh hoặc Anh Mỹ nha, do người bản xứ đọc thì mình nghe và học được cả cách phát âm chuẩn luôn. Hơn nữa, nên chọn chủ đề mà tạo ra sự hứng thú cho bạn, ví dụ như bạn thích nghe Thể thao hoặc Kinh Doanh thì từ đó bạn tìm nguồn khiến mình có động lực Nghe hơn nha.
Chỉ nên chọn những nguồn có độ dài 2-5 phút, vì bạn sẽ nghe đi nghe lại rất nhiều bước, nên nghe dài quá bạn sẽ làm không có nổi, lại còn oải nữa.
Và quan trọng nhất là bạn chỉ nên tìm nguồn có Transcript, vì đến khi Nghe không nổi thì bạn còn có tấm phao cứu sinh này để nghe lại và học từ phải không nào?
Chi tiết về các nguồn Nghe chép chính tả sẽ được trình bày ở phần II – Nguồn chép chính tả (có transscript) bạn nhé.
BƯỚC 2 – NGHE
Video cứ nói được khoảng 5-7 từ thì bạn dừng lại (mình chỉ nhớ được bằng đó từ một lúc thôi) và viết những gì mình nghe được ra giấy, sau đó nghe tiếp. Cứ như vậy cho đến cuối bài Nghe, bạn sẽ thấy rõ năng lực Nghe thực sự của mình. Hãy lặp lại việc Nghe 5-7 từ rồi viết xuống này 1-2 lần nữa, dần dần bạn sẽ nghe được tốt hơn đó. Những lần sau bạn có thể nghe 10 từ một hoặc cả câu một nếu cảm thấy nghe được.
BƯỚC 3 – CHÉP
Sau khi nghe 3-4 lần ở bước trên và vững tin là có cho nghe thêm bạn cũng không nghe được hơn nữa, thì hãy chuyển sang bước này nha. Đến bước này bạn mở script của bài Nghe ra, lấy bút đỏ điền những phần nội dung không nghe được hoặc nghe sai ở Bước 1. Hãy để ý đến những từ mà mình viết sai chính tả, hoặc những từ nghe mãi không được, liệu đó là từ mới, hay bạn biết từ đó mà không biết cách phát âm?
BƯỚC 4 – TRA
Hãy cẩn thận tra cách phát âm của từng từ một. Khi đã quen thì có thể bỏ qua phát âm của một số từ thường gặp.
Nếu việc tra phát âm từng từ khiến bạn mệt, bạn có thể tham khảo trang web https://tophonetics.com/ và copy cả đoạn script vào đây nhé. Ví dụ như mình copy cả đoạn chép chính tả trên vào trang và có kết quả phiên âm như sau:
frɒm viː-əʊ-eɪ ˈlɜːnɪŋ ˈɪŋglɪʃ. ðɪs ɪz ðə tɛkˈnɒləʤi rɪˈpɔːt. ði ˈɪntəˌnɛt ɪz wʌn ɒv ðə məʊst ˈpɒpjʊlə fɔːmz ɒv tɛkˈnɒləʤi. bʌt kæn ˈjuːzɪŋ ði ˈɪntəˌnɛt hæv ðə seɪm ɪˈfɛkts æz ˈteɪkɪŋ ə drʌg. ði ˈɑːnsə siːmz tuː biː “jɛs” ɪn æt liːst wʌn ˈkʌntri. ˈʧaɪnə sɛz ˈmɛni ˈtiːnˌeɪʤəz hæv grəʊn dɪˈpɛndəns ɒn ði ˈɪntəˌnɛt
BƯỚC 5 – TẬP ĐỌC LẠI THEO TRANSCRIPT VÀ THU ÂM LẠI SO SÁNH (SHADOWING)
Hãy bắt chước phát âm tròn, giọng điệu, ngắt nghỉ. Để ý khẩu hình miệng và ngân nga theo họ. Ở bước này mình không cần ai chấm cho mình cả, vì nhìn phiên âm và nghe video là các bạn có thể biết tự điều chỉnh rồi. Chỉ cần đúng 70-80% là được rồi.
BƯỚC 6 – NGHE ĐI NGHE LẠI THEO AUDIO
Hãy tạo 1 album trong điện thoại gồm những bài đã nghe chép chính tả, để nghe lại thường xuyên. Vì chúng ta đã học sâu ở 4 bước trên, các bạn sẽ nghe được hầu hết Audio ở bước này, kèm theo đó là đọc theo để chỉnh âm liên tục nữa, bạn sẽ thấy mình tiến bộ đáng kể.
Phù, nghe 6 bước vậy thôi chứ các bạn làm vèo cái là xong à.
III. NGUỒN NGHE CHÉP CHÍNH TẢ (CÓ SCRIPT)
Sau khi đọc về 6 bước trên, bạn đã háo hức bắt tay vào làm luôn chưa nào? Chỉ cần chọn tài liệu phù hợp là chúng ta có thể tiến hành luôn rồi đó. Tài liệu lại còn phong phú và miễn phí nữa chứ.
Các nguồn nghe dành cho trình độ cơ bản
Listen a minute – kênh luyện nghe chép chính tả với các bài siêu ngắn
Listen a munite có tới 479 bài nghe để bạn luyện tập. Các bài Nghe được chia sẻ theo từng nhóm bảng theo bảng chữ cái từ A đến Z.
Khi mới bắt đầu Nghe, bạn hãy chọn những chủ đề đơn giản và gần gũi với cuộc sống hàng ngày như Books, Music, Education,… Còn khi bạn đã thành thạo và có vốn từ vựng nhiều hơn thì bạn có thể luyện tập với những chủ đề chuyên ngành và khó hơn.
Độ dài mỗi bài Nghe chỉ 1-2 phút, và hay hơn nữa là transcript có ngay ở dưới bài Nghe. Sau khi nghe chép chính tả xong, bạn có thể kéo xuống làm bài tập để ghi nhớ thêm kiến thức nữa
Breaking news English – Nghe từ cấp độ cơ bản đến nâng cao
https://breakingnewsenglish.com/
Trang web này có đầy đủ các bài nghe thuộc nhiều chủ đề đời sống xã hội. Quan trọng hơn nữa, trang web này có ccs file nghe với những tốc độ khác nhau (Level 0 đến Level 6). Sau khi nghe chép chính tả xong, bạn còn có thể làm bài tập để tăng cường khả năng nghe hiểu nữa.
VOA Learning English
https://www.youtube.com/watch?v=JBaoWJMlTe0&list=PL46706B4B3D2E6C5E
VOA Learning English là kênh học tiếng Anh của Mỹ, nổi tiếng với các series bản tin tiếng Anh hàng ngày ngắn, chậm, cực kì dễ nghe cho những người mới bắt đầu. Chủ đề của kênh VOA Learning English đều là tin tức từ nước Mỹ, chuyện về người Mỹ đến chuyên mục từ mới, ngữ pháp mỗi ngày. Các Video đều dưới dạng tin tức, từ vựng rất thông dụng và có tính thực hành cao.
Điểm mạnh của VOA là :
Giọng đọc chậm, có subtitle để theo dõi.
Nội dung phong phú, tin tức cập nhật mới nhất
Chủ đề liên quan đến IELTS.
Train your accent
Đây không chỉ là trang web luyện Nghe tuyệt vời, bạn còn có thể luyện Nói rất tốt nữa. Vì đây là trang web luyện giọng phát âm, nên sau khi Chép chính tả xong, bạn có thể thoải mái check Transcript và cả phiên âm nữa, lại còn có sẵn các highlight lưu ý về cách phát âm (ví dụ như về Reductions – nói tắt – hay Liasion – lên giọng xuống giọng nữa)
Các nguồn nghe dành cho trình độ nâng cao
British Council
https://learnenglish.britishcouncil.org/skills/listening
Website này có các bài Nghe kèm bài luyện tập thuộc đủ các trình độ (từ Beginner A1, Pre-intermediate A2, Intermediate B1, Upper Intermediate B2 và Advanced C1). Mỗi bài Nghe có thời lượng khoảng 2-4 phút, kèm theo transcript và bài tập làm luôn trên web. Nếu có điều kiện thì bạn nên in phần Worksheet ra để tiện làm bài hơn.
Bài tập thực hành sau khi Nghe:
Các nguồn nghe dành cho trình độ khá trở lên
TED
TED là trang web đã quá nổi tiếng mà hầu như bạn nào cũng biết rồi. Đây là nền tảng chia sẻ ý tưởng về rất nhiều lĩnh vực trong cuộc sống, đủ thể loại và nhiều trình độ. Nơi thu thập lượng thông tin khổng lồ về cuộc sống khoa học. Kênh cũng sẽ giúp bạn nâng cao vốn từ vựng nhờ vào những video chủ đề xoay quanh cuộc sống Đây là trang web rất hợp cho nghe chép chỉnh tả dành cho những bạn ở Trình độ khá (khoảng 5.0 trở lên)
SPOTLIGHT
Website cung cấp bài Nghe thuộc đa dạnh nhiều chủ đề. Phát âm của các bài Nghe rất rõ, nói rõ ràng và chậm rãi. Lưu ý là bài Nghe ở trang này khá dài (hơn 10 phút) và có trình độ từ vựng khá cao nên dành cho những bạn ở mức độ Nghe khá (khoảng 5.0 trở lên)
CÁC CÂU HỎI XUNG QUANH VIỆC LUYỆN NGHE BẰNG PHƯƠNG PHÁP NGHE CHÉP CHÍNH TẢ.
Nếu làm theo phương pháp này thì sao bao lâu sẽ có kết quả?
Nếu mỗi ngày bạn dành 1h, liên tục mỗi ngày thì sau khoảng 2-3 tháng sẽ tăng ÍT NHẤT 1 band điểm IELTS (có bạn sẽ tăng nhiều hơn nếu học đúng phương pháp và đúng tài liệu)
Phương pháp nghe chép chính tả phù hợp với trình độ nào?
Nghe chép chính tả dành cho các bạn từ mất gốc đến Khá (từ 0 đến khoảng 6.5 IELTS). Nếu bạn ở trên trình độ này, bạn nên nghe theo cách nghe Top-down (Nghe từ trên xuống) mà SYM đã giới thiệu trong bài viết này (https://sym.edu.vn/2-phuong-phap-bottom-up-va-top-down-giup-ban-nghe-tot/)
Tại sao bạn nghe lâu mà không có kết quả?
Nhiều bạn chỉ nghe qua loa 1-2 lần rồi xem script luôn. Như vậy não mình chưa thực sự tập trung và được rèn luyện
Một số bạn khác không tra lại phát âm các từ mình không nghe được. Cách học cưỡi ngựa xem hoa này rất nguy hiểm, vì bạn sẽ không sửa được lỗi sai phát âm, và sẽ liên tục Nghe – Nói sai những từ đó.
Một lỗi khác đó là không nghe lại file audio, như vậy thì chưa hình thành phản xạ nghe liên tục cho não mình luyện tập. Listening IELTS thực sự là một cuộc thi Marathon, trong đó bạn phải Nghe liên tục trong 30 phút, vừa nghe vừa làm bài tập. Vì vậy, ngay từ bước học nghe chép chính tả này, bạn nên nghe lại những bài mình đã làm để nâng cao năng lực Nghe dài và xử lý thông tin nhé.
Trên đây là bài tất tần tật về phương pháp nghe chép chính tả được áp dụng rất tốt với kỹ năng Listening trong IELTS và những nguồn nghe đảm bảo chất lượng sẽ giúp bạn tiến bộ nhanh chóng.
Lưu ý nhỏ: Các bạn hãy kiên nhẫn với chính bản thân mình và một thời gian sau bạn sẽ bất ngờ với chính bản thân bạn đó.
Trong quá trình sử dụng tài liệu của SYM, bạn cần hỗ trợ bạn có thể liên hệ Fanpage SYM English để nhận hỗ trợ nhanh nhất từ SYM.
Để tải thêm nhiều tài liệu học IELTS các bạn vào Group Facebook để tải!
Đăng ký kênh youtube : https://bit.ly/dang-ky-kenh-SYM để xem nhiều video có ích giúp bạn tăng band điểm.
SYM English chúc bạn học IELTS thật tốt với phương pháp nghe chép chính tả.
Ms. Nguyen Thi Thu Huong, IELTS 8.0.
từ khóa liên quan: Luyện kỹ năng nghe và viết chính tả tiếng Anh audio
